Uitgelicht
In deze rubriek licht ik met enige regelmaat een ander werk toe.
Maart: "De Kruisiging"
Dit werk is geïnspireerd op een van de middeleeuws meesterwerken van Matthias Grünewalt, niet zijn allerbekendste, dat van het Isenheim altaar maar een even krachtig en boeiend stuk.
Als je bij ‘wikipedia’ naar het woord religie zoekt vind je het volgende; “Onder religie (van het religio) wordt gewoonlijk een van de vele vormen van zingeving of het zoeken naar betekenisvolle verbindingen verstaan, waarbij meestal een hogere macht, opperwezen of God centraal staat, gebaseerd op geloven in de leer van de religie.”
Ik wilde met respect voor de betekenis van het werk, het naar ‘onze tijd’ vertalen waarin gelijkheid van de mens op alle vlakken in ons menszijn, met name in het sociale en maatschappelijk leven, een belangrijke rol vervult. De compositie heb ik volledig in tact gelaten en nagetekend, zodat alle figuren op hun plek zijn blijven staan. Maar ook de originele afbeelding is uiteindelijk een vrije vertaling van het bijbelverhaal zoals het in die tijd beleefd werd.
Omdat ik hoop dat religie en geloof eens universeel zullen worden en het niet meer uitmaakt of je in God, het universum, Allah, Boeddha of wie/wat dan ook gelooft, maar het gaat om de diepe en waardevolle intentie van wat deze overtuigingen gemeen hebben, heb ik vrij associërend op alle menselijke eigenschappen deze hedendaagse ‘vertaling’ gemaakt van de afbeelding.
De letters ATWT staan voor ‘As the world turns’, wat niet alleen een verloop in tijd aangeeft , maar ook symbool staat voor het narratief dat wij creëren en dat altijd ‘des mensen’ is.
De Kruisiging | 62 x 84 cm | 2011
Januari: "Winter"
In de hoop dat we in dit nieuwe jaar een zichtbaar en voelbaar ander pad
aanleggen voor de toekomst, toon ik dit bescheiden werkje dat voor mij
persoonlijk veel impact heeft. Het is gemaakt in de eerste winter dat ik hier
kwam wonen, in het buitengebied waar je zomaar en direct dicht in contact
staat met de natuur en waar ik door de aanleg van mijn -door de
woningbouwvereniging kaalgeslagen- tuin een nieuw klein eco-systeem poog
te creëren. Dankzij uit vorige en bevriende tuinen, vergaarde en geschonken
planten en bomen, vorderde dit samen met mijn onvolprezen en onmisbare
tuinhulp gestaag en alras vonden vele kruipende en vliegende wezens hun weg
naar mijn almaar rijkere tuin in wording met daarin een natuurlijk aangelegde
vijver van redelijk formaat .
Volop hoog bezoek arriveerde; van watertor en salamander tot kikker en van
pimpelmees en tjiftjaf tot in dit najaar voor het eerst een ijsvogel (ja,
ijsvogel!)
Van winter is er echter geen sprake deze jaarwisseling, natter dan nat.. zompig
schimmelend rottend verzopen hagen en struiken. Alle beestjes vinden nog
steeds hun weg naar hier, gelukkig, en ik hoop dat we in staat zijn om het tij
te keren of in elk geval te remmen. Ik heb hier rondgelopen in het verdronken
land, in het weerkaatsend licht. De meanderende stroom achter de
tegenoverliggende boerderij bezette noodgedwongen de weilanden ernaast en
recht tegenover mijn huis.
Ondanks de oorzaak, laten we dit vooral niet manifesteren, leverde het
schitterende beelden op. Toch denk ik met nostalgische gevoelens aan andere
winters; de winters in ijzig pastel, met ademwolken en rijp, met gekleum
onder een dekentje voor de kachel, de rust in het landschap, alles in slaap..
helende slaap om in het voorjaar te kunnen ontluiken.
De hoop, het verlangen, de kiem.
Winter | 30 x 20 cm | 2023
December: "War"
Nee, ik vind het ook geen fijn onderwerp, maar het zit er.. diep in mij, het is er,
het is angstwekkend en we kunnen er niet omheen. Dit werk is al van vorig
jaar, de oorlog tussen Rusland en Oekraïne begon al in februari. En nu hebben
we daar de dramatische ontwikkelingen in de Gaza-strook nog bij. Liever zou ik
dit jaar eindigen met romantiek, kaarslicht, kerstkransjes en al dan niet loze
beloften maar er is zoveel gaande in de wereld. En wat dacht je van ons
kikkerlandje met zijn politiek rechtse rukwind.
Door mijn werk probeer ik aandacht te geven aan de gebeurtenissen in onze
wereld, ook aan de verschrikkingen. Het helpt mij een beetje bij het verwerken
van de nieuws-input en berichtgeving die je onvermijdelijk om de oren slaat.
Als ik de puzzel van de Collage heb gelegd kan ik op een andere manier kijken
naar het beeld, het kanaliseert mijn emoties. En daarom pleit ik ook graag,
ondanks alles wat in het hier en nu zichtbaar is, vooral voor een positieve
aandacht voor het ‘onzichtbare’.
Wat te denken van het bewust ervaren van de liefde die in ieder van ons
aanwezig is. Juist nu tijdens het laatste stukje van dit jaar waarin we de
donkerte en de zwaarte op ons gemoed kunnen voelen. Het is de enige manier
waarop we het tij kunnen keren. Niet door geweld noch door ontkenning, maar
wel door het delen van liefde en begrip. Wij zijn met elkaar verbonden, laten
we zacht zijn voor elkaar.
Dit is dan ook de wens voor iedereen in deze donkere decembermaand.
War | 48 x 31 cm | 2022
November: "Carrying the tree"
Dit kleine werk heeft, zoals de meeste van mijn collages, het nodig om op
afstand gezien te worden. Dan krijgt het de diepere dimensie die het twee-
dimensionale vlak zo niet biedt. Hier heb ik een andere techniek gebruikt dan
het meest voorkomende ‘uitsnijden’ met mijn stanley-mesje. De snippers zijn
gescheurd waardoor ze een heel andere, organischer, uitstraling krijgen. Ik ben
daar nu weer eens even mee bezig en voor sommige werken geeft het een
bepalende sfeer die ik dan wil weergeven.
De gedragen boom vertegenwoordigt mijn bezorgdheid over het gebrek aan
respect voor de natuur door de vervuiling en veronachtzaming van de zorg
voor moeder aarde. Zorg die we zouden mogen voelen en dragen voor de
toekomstige generaties. Eens heb ik als ‘kunstproject’ een ‘overleden’ boom
opgebaard. Ze lag op een baar met wit kleed en bloemen erop. Kaarsen erbij ,
een rouwkamer. Mensen konden er afscheid van komen nemen en dat werkte
emotioneel heel sterk. Als je zo geconfronteerd wordt met het ‘overlijden’ van
een levenbrengend wezen en je laat het op een persoonlijke manier zien,
gebeurt er iets met de kijker.
Ik zou bomen willen kunnen dragen, niet letterlijk maar figuurlijk, om ze te
behoeden zowel als behouden… voor ons mensen.
Carrying the tree | 20 x 29 cm | 2023
Oktober: "De ideale klant"
Een werk dat voor mij vrolijkheid uitstraalt en een zekere nonchalance.
Deze ideale klant verkleed als een bon-vivant kater, verwacht dat alles te koop
is… van zijn lievelingsvoedsel (in dit katten-geval zal dat dan VIS zijn ;)) tot
reisjes naar mooie oorden, van muziek-instrumenten tot spirituele lessen, hij is
in het bezit van een rijke fantasie, is nieuwsgierig, houdt inderdaad van
overdaad en is mede daarom de ideale klant.
Hij ís en ziet zichzelf als een kunstwerk en kan zich sans gêne verpozen met
het vergaren van bezittingen. De lichtheid van het bestaan gloort hier aan de
horizon van elke nieuwe dag en zorgeloosheid is zijn tweede naam.
Het is te mooi om waar te zijn. Daarom vindt de ideale klant dat hij geen
eigenlijk geen bestaansrecht heeft. Dromen zijn er om gedroomd te worden en
zoals een logee blijft ook vis maar 3 dagen fris. Als de verveling toeslaat en de
klant is uit-geshopt dan begint hij zijn eigen zaak. Hij is van plan te handelen
in uitkomende wensen. Voor elke wens een prijs, uitgezonderd het misprijzen,
het moreel wordt uiteraard eeuwig hoog gehouden. Tenslotte wacht de
verkoop van een fantasie-wereld nog altijd op… de ideale klant !
De ideale klant | A3 | 2015
September: "On Green Dolphin Street"
Het lijkt me leuk om nu een van de jongste stukken uit te lichten die momenteel ook geëxposeerd worden in de gelijknamige expositie :)
Voor de jazz-liefhebbers onder ons zal dit zeker geen onbekende titel zijn van een jazz-standard die door vele grote namen over het voetlicht is gebracht. Een van de fijnste opnames vind ik toch wel die met Bill Evans op de piano, eind jaren zestig. Hoewel ik zelf het stuk nooit goed genoeg kon spelen, vond ik het bere-interessant. Ik was überhaupt geen jazz-standard vertolker maar zocht tijdens mijn conservatorium-studie meer de avant-gardistische hoek op met mijn eerste bandje genaamd ‘Enfant terrible’ wat uiteraard op mijzelf sloeg en waarvan ik de bandleider was. Ik experimenteerde dat het een lieve lust was en ik heb altijd geprobeerd in de muziek om met klanken alles zichtbaar te maken; van fysieke kleuren en objecten tot emoties en gebeurtenissen. De parabel van de blinden en de olifant bijvoorbeeld, hoe klinkt een flank van een olifant die voelt als een muur, een slagtand als een speer en een slurf als een slang..? Dit heb ik uitgevoerd in het tehuis voor blinde/slechtziende ouderen waar ik vrijwilligster ben en als pianiste het koor begeleid. De herkenning was er bij de zeer geïnteresseerde toehoorders.
Maar ook bij aanvang van het “Mondriaan-jaar” toen ik een kort concert kon geven om zijn kleurgebruik te verklanken. Hoe klinken geel, rood, blauw, grijs, zwart en wit? Een fantastische zelfopgelegde uitdaging die ik met groot plezier en naar ik ervoer ook succesvol aanging.
In het beeldende probeer ik dit weer omkeerbaar te maken, hoe ziet zo’n muziekstuk als On Green Dolphin Street er dan uit .. Met Miles klinkt het altijd blue, dan voorziet niet enkel het blauw daar in maar zorgt juist de combinatie van tinten daar wellicht voor en hoe zit het met de gelaagdheid en het speelse van de muziek, de kleur van de noten, de sfeer van het stuk.. hoe kan ik dat zichtbaar maken?
Voor mij is dit het resultaat geworden van wat ik hoor en mijn vraag aan jou is dan ook…..wandel je misschien even een stukje mee door Green Dolphin Street?
On Green Dolphin Street | 40 x 50 cm | 2023
Augustus: "De annunciatie"
Een aantal werken waaronder ‘De annunciatie’ heb ik gemaakt naar het voorbeeld van schilderijen van oude meesters. ‘De annunciatie’ is een van de vroegste werken van Leonardo da Vinci. Hij maakte het rond 1472 en toont de aankondiging van de geboorte van Jezus aan Maria door de aartsengel Gabriël.
Het is een ‘gescheurde’ collage, veel collages zijn gesneden en/of geknipt met daarom scherpe belijning. De scheuren geven hier een extra rauwe sfeer aan het ‘vernieuwde’ beeld van de oude meester. Ik heb exact de compositie overgenomen en dus eerst nagetekend en daarna ‘ingevuld’ met snippers.
Het fenomeen van de onbevlekte ontvangenis heeft mij bekoord.
Het leek me de ultieme mogelijkheid voor vrouwen die geen gemeenschap met een man zouden wensen, maar wel een kind willen baren en grootbrengen. De engel heeft een Madonna-lelie in de hand, wat het symbool van Maria’s maagdelijkheid was en omdat ik met mijn werken naar ‘de oude meesters’ ze graag naar mijn tijd wilde vertalen heb ik dit vervangen door een ‘paarse vibrator’ weliswaar in de andere hand van de engel, zodat zij ook als het ware wijzend naar Maria deze mogelijkheid naast de onbevlekte ontvangenis aangeeft.
Maria zit overigens aan het fornuis en is bezig een potje te koken. Zij lijken beiden stoïcijns te blijven onder de desolate sfeer op de achtergrond van een moderne stad in verwoesting of van wat ook wel een oorlogsgebied zou kunnen zijn.
De annunciatie | A3 | 2012
Juli: "Trees by sunset"
Steeds warmer en warmer, toen ik drie jaar geleden al weer dit werk maakte was ik ook ongerust over de klimaatveranderingen en dat neemt sindsdien alleen nog maar toe. Toch ademt deze collage wel een sfeer van rust, door de kleuren en het ritme van de bladeren, de zee en de ondergrond. De ritmiek en kleuren zijn daarnaast mede bepalend voor het serene gevoel van een late-avondzon aan een ver strand. Blij met de eenvoud en zekerheid van het einde van een dag. Hier kan ik dromen, hier kan ik vertrouwen op een kerend tij, dat er mensen zijn die innovatieve ideeën hebben en er hun missie van maken de wereld wakker te schudden en daadwerkelijk veranderingen in te zetten. Zullen we meedoen?
Morgen is er weer een nieuwe dag met nieuwe mogelijkheden en keuzes om te maken. Ik hoop oprecht dat we voor de natuur kiezen zodat het niet steeds meer een beeld van verzengende hitte wordt waarin de bomen niet meer kunnen overleven. Al die bosbranden overal..Stel je eens voor dat we haast geen bomen bij zonsondergang meer kunnen zien.
Trees by sunset | 30 x 40 cm | 2020
Juni: "In het bos"
Het mystiek van het bos in de nacht heeft mij altijd getrokken. Ik trok me altijd al wel graag terug in een droomwereld waarbij ik zelf in een klein, soort van kabouterhuisje’ midden in het bos zou wonen. Wat ik persoonlijk nooit in het echt zou durven trouwens. Het hoogst haalbare was evenwel bijna aan de rand van het bos en daar heb ik dan ook vele jaren gewoond en intens van genoten. Het bos als entiteit straalt een enorme vrede uit. Dat het bos in de nacht ook een dreigende sfeer kan uitstralen komt denk ik doordat we dan geen grip hebben op wat we horen, voelen en kunnen zien. Onze zintuigen zijn daartoe onvoldoende uitgerust. We verliezen de controle en dat is het beangstigende. Sommige mensen kunnen zich daaraan overgeven, maar velen niet. Merkwaardig want precies datzelfde bos is overdag zo rustgevend en bevrijdend.
Om die angst te beteugelen heb ik dit huisje gebouwd, het grenst aan een stukje moeras want dat geeft vanzelf nog meer dieren en planten-leven, het is er licht en warm en het trekt.. ik wil daar zijn. De vervreemdende elementen zoals de rondingen op het dak en naast het huisje zijn ook niet echt vreemd want door de organische vorm horen ze bij de geruststellingen in de creatie. Daarom zal ik niet bang zijn in dit donkere bos…
In het bos | A4 | 2012
Mei: "Spaciousness"
De term heb ik eerlijk gezegd ontleend aan de lessen van een spiritueel mens; Eckhart Tolle. Zijn lezingen vind ik bijzonder inspirerend en behalve dat hij vaak benadrukt hoe waardevol het is om in het ‘hier en nu’ te zijn.. ( – er bestaat immers geen verleden en geen toekomst op dit moment, er is alleen het nu…altijd is het nu – ) spreekt hij ook vaak over ‘spaciousness’ ruimtelijkheid. Het gaat hier om de ruimte in je hoofd, in je zijn en in je waarneming.
Er zijn meerdere spirituele mensen waar ik graag naar luister en de invalshoek kan soms wat anders zijn maar toch is dit wel een gemene deler. Wie ben je in het diepst van je wezen, wat als je álles los kunt laten, al je denken, je overpeinzingen, verwachtingen, projecties en vragen… je angsten, want die komen voort uit je gedachten, uit het verhaal dat je zelf creëert met je gedachten. Door speculatie en aannames komen feitelijkheden vaak in een zelf-ingekleurde versie te staan.
Wat blijft er eigenlijk over als ‘het verhaal’ niet bestaat? Als je het enkele gegeven aanvaardt. Zodra je in staat bent om te aanvaarden wat is, voel je grote ruimte, wat ‘is’ is niet goed of kwaad, het ‘is’.
In de collage bevind ik mij in een meditatieve ruimtelijkheid en kijk in verre verten de ruimte van de nacht in, zie sterren en misschien voel ik wel de oneindigheid van het universum. Misschien is binnen en buiten één…?
Een antwoord verwacht ik niet want hoe dan ook; het ís….
Spaciousness | 30 x 40 cm | 2020
April: "De haven"
Een vroeg werkje uit 2011. Wat ik zelf hier nog steeds leuk aan vind is dat het ogenschijnlijk een zeer eenvoudige collage is met uitgeknipte bootjes.
Dat is echter niet zo en ik schepte er toen al een eer in om met snippers iets te maken dat gelijkenis vertoont met een kant en klaar beeld wat je gewend bent te zien.
Net zoals je wt tpt zndr klnkrs en je dan toch direct weet wat er staat. Ons brein vult het ontbrekende deel wel in.
We zijn zo getraind in het visuele waarnemen dat we vaak klakkeloos aannemen dat het ‘klopt’ wat we zien. Toch is dat dus niet altijd zo, en dat vind ik heel interessant. Het is maar goed dat men altijd vragen blijft stellen bij wat men ziet. Zoals bijvoorbeeld bij getuigenissen, als er geen twijfel zou mogen zijn kan er wel eens iets vreselijk mis gaan.
Ik maak daar dankbaar gebruik van en vind het een ‘sport’ om afbeeldingen samen te stellen uit geknipte of gesneden fragmenten van afbeeldingen. Overigens maak ik ook graag afbeeldingen die je brein juist triggeren omdat het niet klopt wat je ziet.
Wie deze afbeelding van ‘De haven’ opent en inzoomt kan zien dat het losse snippers zijn die de bootjes samenstellen. Daarom zie ik de snippers als mijn ‘verf’. Een paar grote stukken vormen de lucht. Ik kijk vaak tussen mijn wimpers door op afstand hoe het geheel er uit ziet om de afbeelding naar mijn zin te maken.
En het stoeltje op de berg? … ja dat is wel uit één stuk kant-en-klaar geknipt, mag soms ook van mezelf ;)
De haven | 20 x 30 cm | 2011
Maart: "Ascending"
Deze ‘bijna voorjaars’-maand een wat groter werk, in een beperkt palet uitgevoerd. Als kunstenaar en musicus bemerk en onderzoek ik met veel plezier vaak overeenkomsten tussen de verschillende kunstvormen. Dit werk is dan ook zeer geïnspireerd op het muziekstuk ‘The lark ascending’ (geschreven tussen 1914 en 1921) van de Engelse componist Ralph Vaughan Williams dat gaat over de alsmaar hoger stijgende leeuwerik.
Hij gebruikte pentatoniek, een 5-tonige reeks, en dus een bewuste beperking van de klankkleuren, wat een impressionistische sfeer creëert.
Hij was op zijn beurt weer geïnspireerd door een gedicht van George Meredith, een engelse romanschrijver uit het Victoriaans tijdperk. En zo blijven wij als ‘makers’ elkaars creativiteit omarmen en kunnen we het doen herleven door onze eigen vorm en visie toe te voegen.
Vogels zijn fascinerend, ik bestudeer ze graag. Ik gebruik soms de vogel als vrijheidssymbool in mijn collages. In maart al hoor je steeds vroeger in de ochtend vogels zingen en steeds luider klinkt hun lied. De veldleeuwerik schijnt al 80 minuten voor zonsopgang zijn gezang te laten horen en is daarmee letterlijk een van de vroege vogels.
‘Ascending’ is de verbeelding van de vrijheid door het ontstijgen van de beperkingen die wij als mens ervaren en het verlangen naar ontwikkeling daarin dat we kunnen voelen bij het besef van de ruimte die we onszelf hebben toegestaan.
Ascending | 30 x 42 cm | 2021
Februari: "Selfie"
Dit keer een zelfportret, ik heb er enkele; ‘Portrait of my questions’ en ‘Alone but proud’ zijn de andere twee. Deze, vrij kleine op A4 formaat, is het meest recent en ook het boegbeeld van mijn huidige expositie “Fragmenten” (zie onderstaande info).
Een goede vriend zei laatst over een tentoonstelling die we samen bezochten ; het geheel is meer dan de som der delen…
Precies dat is wat ik hier laat zien in dit fragmentarisch portret. Ik ben een beetje dit en een beetje dat, een beetje een zigeunerboerin en een beetje Pippi Langkous, een beetje een Freule en prinses op de erwt en een behoorlijk beetje eigenzinnig/eigenwijs, maar vooral ook eigen …. Ook ben ik (soms extreem) gevoelig en hecht groot belang aan het waarderen en respecteren van de natuur, van elkaars grenzen en van het leren openstaan voor /loslaten van /en tegelijkertijd liefdevol omarmen van de medemens.
Oefening baart kunst. Als som der delen hoop ik eens een te worden, het groeiproces is noemenswaardig en inspirerend genoeg om op artistiek niveau te verbeelden.
Er zijn nog altijd meer vragen dan antwoorden en je hoeft je (aard) niet te verbergen of te veranderen, waarmee ik wil zeggen dat je nooit hoeft weg te gaan van wáár je bent om te zijn wié je bent.
Zoals Eckhart Tolle zegt; wherever you go, there you are..
Selfie | 21 x 29 cm | 2022
Januari: "The next level"
Ik had het nieuwe jaar kunnen starten met het werk ‘Crises’ in deze rubriek omdat het alles zegt over het voorbije jaar.. maar we gaan verder nietwaar? Vandaar dat ik koos voor dit werk, dat zoals dat vaak het geval is bij mijn titels, een dubbele betekenis heeft. Het staat symbool voor diverse aspecten van het leven. Zo staan we aan nu aan de vooravond van een heel nieuw jaar, wat een nieuw level is en waar ik ook erg naar uit zie. Alleen al mijn tuin in wording is een proces van levels dat letterlijk op termijn zijn vruchten zal afwerpen.
Daarnaast zie ik om mij heen ook altijd ongelooflijk veel ‘gamende’ mensen die alsmaar door willen naar ’the next level’ … niet dat ik daar niet aan bijdraag. Ook ik doe zeer regelmatig een spelletje op m’n tablet na het ontbijt of tijdens de koffie-break. Een next level voelt zo lekker, je kunt weer iets nieuws ontdekken, een andere uitdaging aangaan, je ‘slim’ voelen als je het haalt. Het is dan ook gebaseerd op de beloning-respons en eigenlijk best wel een kleine kick-gever. Het is natuurlijk nog fijner als je in het echte leven naar een next level gaat.. door middel van je studie, of omdat je je bekwaamt in je vak, of omdat je je persoonlijke ontwikkeling naar een ander level tilt.. kortom het voelt positief, en biedt perspectief !
Vandaar dit werk….
The next level | 38 x 25 cm | 2021
December: "Empty City II"
Wie herinnert zich niet de heftige decembermaanden van 2020 en 2021, de lock-downs vanwege Covid. Op 17 December 2021 ging na enige aarzeling vanuit het kabinet alsnog plots alles op slot. Pats boem (!) ja, echt álles ging dicht en het was naar mijn gevoel zo ongeveer ‘afgelopen’ met de feestdagen… voor velen doemde ineens een zwart gat in tijd en ruimte op , want restaurants en hotels gingen dicht, samenkomsten werden zeer beperkt en allerlei feestelijkheden werden afgelast.
Zelf vond ik het bijvoorbeeld heel erg verdrietig dat de kerstmis niet doorging in het tehuis voor blinde en slechtziende ouderen waar ik als pianiste het koortje begeleid. We hadden er zo hard voor gewerkt en ons er zo zeer op verheugd. Ineens waren er zoveel mensen veroordeeld tot hun kamers en misten het gezelschap, de hartelijkheid, verbinding en samenzijn en niet te vergeten het zingen/musiceren met elkaar.
Als je in die tijd de stad in liep kwam je in een vervreemdende atmosfeer terecht .. een lege stad, met zijn pleinen en straten en monumentale gebouwen, lichten brandden, kerstbomen stonden vaak al (en nog steeds) opgesteld voor de feestelijkheden, het was zowaar een ongekende leegte die je ervoer en ik probeerde de tegenstelling tussen de hoopgevende verlichting en de beklemmende afwezigheid van mensen, op een enkele dolende ziel na, te vangen in mijn werk. Daar ontstonden Empty City en Empty city II.
Ik spreek hierbij graag de wens uit dat mensen hun verbinding met elkaar hoeven niet meer hoeven te missen, en ben oprecht dankbaar dat deze decembermaand in 2022 daar debet aan kan zijn.
Voor een ieder heel mooie en vredige feestdagen gewenst !
Empty City II | 22 x 30 cm | 2020
November: "The opposite"
Dit al ouder werk stamt uit 2015 maar handelt over iets wat mij altijd blijft fascineren, namelijk de tegenstelling tussen organisch en anorganisch materiaal. Uiteindelijk is alles toch terug te herleiden tot een organische oorsprong dus misschien is de tegenstelling minder groot dan het schijnt. Echter de uiterlijke verschijningsvorm is vaak wel heel groot. De natuur ‘bouwt’ geen kubussen/rechthoeken en loodrechte lijnen die wij als zodanig met het blote oog kunnen waarnemen.
Er zijn wel wetmatigheden die fascinerend zijn zoals de ‘Fibonacci-reeks’ genoemd naar Leonardo van Pisa ook wel bekend als Fibonacci.
Hij beschreef deze reeks in het jaar 1202 in zijn boek Liber Abaci en, hoewel in latere studies bleek dat deze reeks ook al eerder bekend was bij Indiase wiskundigen, wordt Fibonacci in het algemeen als ontdekker van deze bijzondere reeks gezien. In getallen ziet de reeks er als volg uit:
0, 0,1, 1,2,3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, …etc.
Elk element is afkomstig van de som van de vorige twee elementen. Bijvoorbeeld, het getal 13 wordt verkregen door het getallen 5 en 8 bij elkaar op te tellen en het getal 21 wordt verkregen door 8 bij 13 op te tellen. Hiermee beschrijft de rij van Fibonacci een groei-patroon dat ook in de natuur terug komt en wordt mede daarom gezien als een natuurlijke reeks. Dit wordt vooral duidelijk als men de reeks ruimtelijk gaat uitbeelden. Zo is deze terug te vinden in veel natuurlijke verschijnselen, bijvoorbeeld in een slakkenhuis of een sterrenstelsel.
Wat deze reeks verder zo bijzonder maakt is het verband met de gulden snede, veel toegepast in de kunst van de gouden eeuw. Dus in meerdere opzichten fascinerend en in dit geval een voedingsbodem voor mijn werk.
The opposite | A3 | 2015
Oktober: "Quarantaine"
De eerste lockdown ten tijde van het begin van Corona resulteerde in een enorme rust en stilte op de weg, het water en in de lucht. Ik weet nog goed hoe mooi ik, ondanks de beangstigende ziekte, de rust op straat vond. En hoe blij ik was voor de natuur en voor de dieren. Echter ons land ( en ons land niet alleen) is druk bevolkt en veel mensen wisten zich geen raad met het plots hele dagen thuis zijn van partner en kinderen. Dit resulteerde weer in een grote opleving van ‘geweld achter de voordeur’ . Dit kwam nog eens bovenop de angst en onzekerheid voor veel mensen. Tegelijkertijd werd voor degenen die geweld ervoeren en ook voor veel mensen die alleen woonden, zoals voor mijzelf, de eenzaamheid juist groter. Het greep mij behoorlijk aan en ik wilde deze contradictie zichtbaar maken in een werk dat vol van symboliek is geworden.
Het meisje zit alleen in een ruimte, ze heeft een blauw oog en kijkt gefrustreerd de toeschouwer aan terwijl ze haar voeten doelbewust op een dier plaatst. In een nis staat een halflege fles wijn. Heeft een van haar ouders gedronken en haar dat blauw oog bezorgd? Naast haar de eveneens opgesloten ‘geile beer’ met een toorts tussen zijn poten en een gespietste vork in de vloer. Agressie. Tussen hem en het meisje is de ‘verboden’ uitgang zichtbaar, en in de hoek achter hem ligt een ‘kiem van hoop’ ..
Quarantaine | 100 x 70 cm | 2020
September: "Karel alert"
Karel, mijn witte kater, betekent nogal veel voor me. Mensen die huisdieren houden herkennen dat wel. Voor mij geldt dat het eerste wat ik doe als ik opsta of thuiskom en het laatste wat ik doe voor ik naar bed ga, is contact maken met Karel. De rol van een huisdier wordt misschien wel in het algemeen onderschat. Niet alleen dient hij als gezelschap maar ook is hij behulpzaam bij het ontwikkelen van sociale vaardigheid, zorgzaamheid, aandacht en ter aanmoediging van zelfredzaamheid. Menig huisdier-houder zal zich twee maal achter de oren krabben alvorens de teugels aan een ander over te geven met betrekking tot de (langdurige) zorg van zijn/haar dier. Daarom ben je wellicht ook langer zelfstandig, de wil om het afhankelijk dier te verzorgen is daar debet aan.
Ik observeer hem overigens ook heel graag en daar ontstond dit werkje uit, het is niet groot maar wel ruimtelijk. De kat die ogenschijnlijk lui in het zand ligt maar toch met de oren gespitst naar voren, alert op wat er in de verte even bewoog, toont een pose die ik Karel vaak zie aannemen. Hoe beziet zo’n dier de wereld om hem heen? Hoe onderscheidt hij de eventuele prooi en kiest hij tussen wat interessant is om te bejagen (wat al dan niet als voedsel kan dienen) of besluit hij dat de prooi louter dient ‘ter lering ende vermaak… ‘
Karel alert | 30 x 20 cm | 2021
Augustus: "Twisting our world"
Het is heet in Nederland, het is heet in de wereld. Te heet, smeltende ijskappen, opwarmende zeeën (en zeedieren) enzovoort, iedereen weet het, een groeiende groep ‘gelooft’ het niet of denkt wellicht..; het zal mijn tijd wel duren.. Twisting our world is een kleine collage maar significant. Het beeld van de verdwenen vloer, de bodem er onder uit.. weg Aarde, weg vertrouwen, weg ‘het weten’ .. en nu denk ik juist na over dat ‘niet geloven’ . Dat is misschien nog wel belangrijker, want wat niet ‘is’ daar wordt geen actie op ondernomen. Door wat volgens steeds meer mensen ‘niet is’ ontstaan groepen; antivaxers, complotdenkers en protesterende boeren. Stikstofcrisis../ pandemie/ overstromingen, bosbranden etcetera ? Hoezo..
Anderzijds, is niet de basis van spiritualiteit acceptatie van wat er is? Acceptatie is overigens niet hetzelfde als ‘laissez faire’ .. Je hóeft uiteraard niet te geloven wat er gedicteerd wordt. Wees ‘eigen-wijs’. Maar de pandemie en andere crisissen zijn niet voor niets ontstaan. We zijn voornamelijk bezig met symptoombestrijding en niemand schijnt te weten waar het evenwicht dient te liggen en wie verantwoordelijk gesteld dient te worden. …Wij allemaal… maar wel naar rato.
Twisting our world | 20 x 15 cm | 2021
Juli: "Lost"
Lost; verloren, verdwaald, de weg kwijt….., ook zag ik ‘pathless’ staan bij synoniemen, wat ik een zeer aansprekende term vond.
Het werk gaat, zoals meer van mijn werken, over de ‘vluchtelingen’ en het drama daaromheen. Ik kan en wil me gewoon niet voorstellen dat er ook maar iemand in zijn diepste wezen een ander zoveel ellende toe kan wensen tenzij je misschien een psychische stoornis hebt, maar dan ben je zelf vermoedelijk ‘lost’ en mag ook daar weer empathie voor zijn.
Wat je ziet is een soort tempel maar tevens een open ruimte omringd door water en schuilen is eigenlijk onmogelijk. Een hand reikt en men wil oversteken en elkaar tegemoet komen..
Je habitat verlaten is voor sommigen evenwel een vrije keuze en vanuit dat perspectief gezien is het dan ook geen verlies maar een ontdekkingsreis. De luxe van die keuze hebben de vluchtelingen waarover dit werk gaat niet en zij zijn niet alleen ‘lost’ in fysieke zin maar ook totaal verloren wanneer zij aankomen in een voor hen vreemde leefwereld met andere gedragsregels en ook een sociaal onbekende omgeving. Mag er compassie zijn, kunnen wij ons inleven en willen we dat oprecht of proberen we dat te voelen omdat dat van ons verwacht wordt? Of.. zijn wij allen een klein beetje ‘lost’ als het om tolerantie gaat en is het vooral vanuit angst dat we ons afzetten.. omdat de onbekende cultuur ondanks de globalisering toch voor ons ook nog vaak ‘pathless’ voelt.
Lost | 30 x 40 cm | 2020
Juni: "Op de boerderij"
Op de boerderij (eigenlijk een begrip uit mijn jeugd) is altijd van alles te doen. Er is drukte waar rust van uitstraalt. Rust vanwege de regelmaat, de herhalingen, het dienende, de vanzelfsprekendheid, de zelfredzaamheid, het bevlogene, het leven met de natuur. Tegenwoordig woon ik tegenover de boerderij. Het is een beleving, de zon gaat onder, een kalfje kijkt nieuwsgierig op… De kat fixeert een muis en de Mondriaan-boom filtert het licht.
Idyllisch? Ja, geïdealiseerd?Ja, en in Nederland is er nooit meer voldoende ruimte. Rechts op de achtergrond de oprukkende industrie met zijn vervuilende schoorstenen en grote gebouwen. Maar ook de mega-stal vervuilt, de bio-industrie vervuilt.
De mens wil beheersen, controleren en uitdijen. Men wil “moeten – kunnen – mogen – willen” en “hebben”. Mea Culpa.
Het ontbreekt ons aan voldoende verantwoordelijkheidsgevoel. Er is, zelfs nu, maar weinig respect voor de natuur.. Echter, wij kunnen niet zonder de natuur, laten we ons dat realiseren en laten we ons aanpassen en bewust zijn van ons vermogen daartoe. We “hoeven – mogen – willen” misschien wel helemaal niet zo vaak te vliegen, ver te reizen, op een cruise schip te varen, iets uit verre landen over te laten komen, het nieuwste en het duurste te bezitten, elke dag overal naar toe te rijden met onze auto’s, te consumeren, te barbecuen, de CV of open haard aan te steken, de nieuwste telefoon te hebben …want de natuur kan namelijk wél zonder ons.
Op de boerderij | 50 x 30 cm | 2021
Mei: "Waterreflectie"
Een hele tijd heb ik in de polder gewoond en genoot altijd van de prachtige luchten die zo heel anders leken dan in de stad. De weidsheid en rust en ruimte van het landschap doen me altijd weer goed. Dichtbij was de Maas, en de rivier heeft altijd een grote aantrekkingskracht op mij uitgeoefend.
Vroeger gingen we vaak logeren bij mijn oom in Maastricht die had een bekende rederij met rondvaartboten. We voeren vaak mee en sliepen er ook regelmatig op de pontons, geweldig was dat daar. Ik denk dat daar de kiem is gelegd voor de liefde voor het water, speciaal rivieren..Elk landshap heeft zijn eigen sfeer en kleur, bossen zo anders dan weilanden en rivier zo anders dan zee. Deze Mei-maand ga ik weer landelijker wonen, dicht bij een stroom en met uitzicht op een hoeve en weiland. Ik zie er heel erg naar uit.
Het is een leuke uitdaging om met snippers de reflectie in het water te maken. Ook de sfeer in de lucht vind ik bepalend voor hoe je het landschap ervaart. Waterreflectie is zo’n plek waar ik wel wil wonen.
Waterreflectie | 20 x 30 cm | 2020
April: "De horizon van morgen"
Het was een merkwaardige ontdekking en heel verdrietig ook dat ik zoekend naar de keuze voor deze rubriek stuitte op een werk uit 2014 dat nu wel heel erg actueel is. De collage die ik destijds maakte naar aanleiding van een oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Nu opnieuw een angstwekkend feit en dreiging voor ons allemaal. Wat mij ook bevreemdt is dat de mensheid kennelijk maar weinig leert van voorgaande escalaties en conflicten. Dat men nog steeds niet in staat is in deze tijd van ontwikkeling en beschaving de vrede te bewaren. Daarom zal er ondanks veel moed, doorzettingskracht, liefde en begrip nog veel verandering nodig zijn wil deze ‘horizon van morgen’ nooit meer actueel worden.
‘De horizon van morgen’ is gemaakt als collage van gesneden bedrukt karton op een eigen foto. Bij mijn recent werk zijn ook enkele collages over de huidige situatie te zien (WAR en Strategic)
Uit Wikipedia 2014; De oorlog in het oosten van Oekraïne is een gewapend conflict in het Donetsbekken (de Donbass) in het oosten van Oekraïne tussen separatistische groeperingen die door het Russische leger worden gesteund en het Oekraïense leger. Het conflict ontstond in het voorjaar van 2014, nadat de Oekraïense president Viktor Janoekovytsj in februari was afgezet na pro-westerse betogingen en Rusland de Krim bezette. Dit leidde vervolgens tot protesten in de oostelijke en zuidelijke delen van Oekraïne. In de Oost-Oekraïense oblasten Donetsk en Loehansk escaleerden de protesten in een gewapend conflict, nadat rebellen vanaf 6 april 2014 diverse regeringsgebouwen bezetten en de Oekraïense regering in reactie daarop het leger inzette.
De horizon van morgen | A4 | 2014
Maart: "The Bridge"
Zolang als ik mij kan herinneren ben ik al gefascineerd door
bruggen. Een overspanning, dat heeft iets geheimzinnigs, niet
alleen is er het ‘van punt A naar punt B’ kunnen, maar er bevindt
zich ook nog iets onder. Vaak iets wat ook groots en
ondoorgrondelijk is; water, een kloof… in elk geval diepte. En de
architectonische variatie en uitvoering is op zich vaak
wonderbaarlijk mooi. Ik geniet meestal als ik een brug nader en
kijk ook altijd nog even achterom. Verdwijnpunten, overgangen,
verbindingen. Noodzaak.
Ik dacht bij het maken van deze ‘Brug’ vooral aan de watersnood in
Limburg Juli 2021. We zijn niet langer de baas.. we zijn steeds
meer en vaker overgeleverd aan de onvoorstelbare en
onvoorspelbare natuurkracht als we niet anders met de aarde
omgaan.
The Bridge | 20 x 30 cm | 2021